Tüp bebek tedavisi
Yumurtalıklar neden erken yaşlanır?
Kadın yaşının ilerlemesi ile birlikte doğurganlık kapasitesi azalmaktadır. Bu süreç özellikle 35 yaşından sonra hızlanmaktadır. Bazı kadınlarda bu süreç daha hızlı seyretmekte ve yumurtalık rezervi erken yaşlarda tükenmektedir. Her yüz kadından biri 40 yaşından önce, her bin kadından biri de 30 yaşından önce menopoza girmektedir. Bu durum özellikle çocuk sahibi olmayı engellemekte ve kısırlıkla sonuçlanmaktadır.
Yumurtalıkların erken yaşlanmasına neden olan pek çok neden vardır. Genetik yatkınlık en önemli faktörlerden biridir. Anne ya da kız kardeşlerde benzer öykü var ise risk artmaktadır. Ayrıca frajil X sendromu, Down senromu, Turner sendomu gibi genetik hastalıklar doğurganlık kapasitesini olumsuz etkileyen durumlardandır. Bunun dışında yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarının da doğurganlık üzerine etkisi bulunmaktadır. Aşırı kilolu ya da çok zayıf olmak yumurtalık rezervini olumsuz etkilemektedir. Sigara yumurtalıkların erken yaşlanmasındaki en önemli etkendir. Etkisi yıllar içinde artmakta ve yumurtalıkları geri dönüşümsüz olarak etkilemektedir. Sigara içen kadınlar yaşıtlarına göre 4-5 yıl erken menopoza girmektedirler. Erkekler sigarayı bıraktıklarında etkisinin geri dönüşü birkaç ay içinde olmakta iken kadınlarda bu geri dönüş görülememektedir.
Egzersiz yapmamak, hareketsiz yaşam vücutta toksin birikimini arttırarak erken yaşlanmaya zemin hazırlamaktadır. Stres de benzer etkiye yol açmaktadır. Aşırı kahve tüketiminin de infertiliteye yol açtığı gösterilmiştir.
D vitamini önemli bir antioksidandır. Yani yaşlanmayı geciktirir. D vitamini eksikliğinde erken menopoz riski artmaktadır.
Otoimmun hastalıklar yumurtalıklarda da hasarlanmaya yol açarak yaşlanmaya neden olur. Özellikle tiroidit, romatoid artrit, sistemik lupus gibi hastalıklarda bağışıklık sistemi ile ilgili bozukluklar bulunmaktadır. Vücut yumurtalıklara karşı yabancı bir doku gibi görerek reaksiyon oluşturabilir. Bu durum yumurtalık rezervinin hasarlanmasına yol açarak doğurganlık kapasitesini azaltabilir.
Çikolata kisti gibi nedenlerle geçirilmiş yumurtalık cerrahisi yine doğurganlık kapasitesini olumsuz etkileyebilecek bir durumdur. Kanser tedavisi nedeniyle kemoterapi ya da ışın tedavisi almak geri dönüşümsüz olarak yumurtalıklara zarar verebilmektedir.
Erken menopoz önlenebilir mi
Yaşam tarzının düzenlenmesi ve sağlıklı beslenme en önemli etkiye sahiptir. Düzenli spor yapmak çok önemlidir. Hareketsiz yaşamdan uzak durulmalıdır. Kilo kontrolü düzgün yapılmalıdır. Sigaradan uzak bir yaşam seçilmelidir. Bol miktarda D vitamini sentezlemek için güneşe maruziyet önemlidir.
Beslenirken doğal antioksidanları tüketmeye özen gösterin. Ceviz, taze fındık, brokoli, karnabahar, lahana, domates, havuç, nar, üzüm gibi besinler yüksek antioksidan içerir. Turunçgiller C vitamini deposudur bol miktarda tüketilmelidir. Yeşil çayın yine antioksidan özelliği bulunmaktadır. Takviye besin olarak Omega 3, UbiQuinol, Koenzim Q, L-arginin, Maca ekstresi, selenyum tüketilmesi faydalı olabilir.
.
Endometriozis En Önemli Tüp Bebek Tedavisi Nedenidir
Endometriozis nasıl oluşur?
Daha sıklıkla çikolata kisti olarak bilinen bu hastalık her ay döngüsel olarak rahim duvarının dökülmesi sırasında karın içi boşluklara, yumurtalık ve tüplere bu dokunun ekilmesi ile oluşur. Yumurtalık içinde büyüyen bu doku bazen kiste dönüşerek büyür ve çikolata benzeri koyu kahverengi renkli yoğun kıvamlı bir içerik ile dolarak çikolata kistini oluşturur. Ancak her zaman kist oluşumu görülmemektedir.
Kesin nedeni bilinmemekle beraber pek çok teori ortaya atılmıştır. Genetik yatkınlık, bağışıklık sistemi ile ilgili nedenler, adet kanının tüplerden geri kaçarak karın içine doğru akması ve burada hastalığa yol açması, gelişimsel süreçte oluşan anormalliklere bağlı olarak ortaya çıkan hücre göçü gibi farklı ve karmaşık mekanizmalar düşünülmüştür. Ancak kesin bir neden henüz bulunamamıştır.
Endometriozisin belirtileri nelerdir?
En belirgin özelliği ağrıdır. Hayatın her döneminde ağrı şikayeti ön plandadır. Ergenlik çağında adet dönemlerinde ağrı şikayeti başlar. Sonrasında kronik pelvik ağrı olarak isimlendirilen adet döngüsü dışında uzun süreli kasık ve alt karın ağrısı olarak kendini gösterebilir. Cinsel hayatın başlaması ile birlikte ağrı şikayeti yine ön plana çıkmaktadır.
Endometriozisi olan kadınlarda kısırlık da sık görülen problemlerden biridir. Hem yumurtalık fonksiyonları üzerinde yol açtığı problemler hem de tüplerin anatomisinde yol açtıkları sorunlara bağlı gebelik oluşma şansı azalmaktadır. endometriozisi olan kadınlar daha sıklıkla kısırlık tedavisine ihtiyaç duymaktadırlar.
Endometriozis hastalığı yerleşim yerine bağlı bulgular verebilir. Karın içi zarı ve barsaklar yüzeyine yerleşerek barsak düzensizliği, ağrılı dışkılamaya yol açabilir. Mesane yüzeyine yerleşerek idrarda kan görülmesine neden olur. Hatta akciğer, beyin dokusu gibi nadir de olsa uzak organlara yerleşimi mevcuttur.
Endometriozisde tüp bebek tedavisi gerekebilir!
Hastalığın derecesi ve yol açtığı şikayetler tedaviyi yönlendirmektedir. Eğer ağrı ön planda ise tedavide ağrı kesici ilaçlar ve endometriozisin gelişimini baskılamak için hormonal tedaviler kullanılabilir.
Kısırlık problemi ile başvuran hastalarda ise temel değerlendirme yapıldıktan sonra tüplerin anatomisinde bozukluk mevcudiyeti ya da yumurtlama üzerine etki tespit edilirse bunlara yönelik tedaviler uygulanır. Genellikle cerrahi en son tercih edilen yöntemdir.
Eğer kitle çok büyük boyutlara ulaşmışsa ve tümör markerları dediğimiz kanser şüphesi uyandıran belirteçler yüksek bulunuyorsa ameliyat düşünülmelidir. Kistlerin boyutları çok büyük değilse hormonal tedavi ile baskı altına alınması tercih edilmelidir.
Ameliyat edilen hastalarda yumurtalık kapasitesinin etkileneceği unutulmamalıdır. Ayrıca hastalığın tekrarlama ihtimali mevcuttur. Ameliyat kesin çözüm değildir.
Eğer endometriozise sahip genç kadınlar çocuk sahibi olmakta sorun yaşıyorsa mutlaka teavi uygulanması gerekir. Tedavide yumurtlama tedavileri uygulanmaktadır. Bazı hastalarda ise tüp bebek tedavisi ile gebelik elde edilebilmektedir.
Endometriozis herhangi bir probleme yol açmasa bile mutlaka takip edilmelidir. Kistlerin içinde uzun dönemde hücresel değişiklikler oluşarak kansere dönüşebilirler.
